Phiến quân Houthi ở Yemen không có dấu hiệu chấm dứt các cuộc tấn công “liều lĩnh” nhằm vào các tàu thương mại ở Biển Đỏ, chỉ huy hàng đầu của lực lượng hải quân Hoa Kỳ tại Trung Đông cho biết hôm thứ Bảy, ngay cả khi có thêm nhiều quốc gia tham gia vào cuộc tấn công này. Nhiệm vụ hàng hải quốc tế nhằm bảo vệ các tàu thuyền trên tuyến đường thủy quan trọng và giao thông thương mại bắt đầu được khai triển.
Phó Đô đốc Brad Cooper cho biết rằng, kể từ khi Chiến dịch “Người bảo vệ Thịnh vượng” được công bố chỉ hơn 10 ngày trước, 1.200 tàu buôn đã đi qua khu vực Biển Đỏ và không có chiếc nào bị máy bay không người lái hoặc tên lửa tấn công. Ông cho biết thêm nhiều quốc gia dự kiến sẽ ký kết. Đan Mạch là nước mới nhất, hôm thứ Sáu công bố kế hoạch cử một tàu khu trục tới sứ mệnh mà Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đã công bố trong chuyến thăm Bahrain, nơi Hạm đội 5 của Hải quân đóng quân, nói rằng “đây là một thách thức quốc tế đòi hỏi phải có hành động tập thể”.
Lực lượng Houthi được Iran hậu thuẫn cho biết các cuộc tấn công của họ nhằm vào các tàu có liên kết với Israel trong nỗ lực ngăn chặn cuộc tấn công của Israel ở Gaza.
Eo biển Bab el-Mandeb hẹp nối Vịnh Aden với Biển Đỏ và sau đó là Kênh đào Suez. Tuyến đường thương mại quan trọng kết nối các thị trường ở châu Á và châu Âu. Mức độ nghiêm trọng của các cuộc tấn công, một số trong đó đã làm hư hại tàu, khiến nhiều công ty vận tải biển phải ra lệnh cho tàu của họ giữ nguyên vị trí và không đi vào eo biển cho đến khi tình hình an ninh được cải thiện. Một số chủ hàng lớn đã gửi tàu của họ đi vòng quanh Châu Phi và Mũi Hảo Vọng, khiến các chuyến đi tốn thêm thời gian và chi phí.
Cooper, người đứng đầu Hạm đội 5, cho biết hiện có 5 tàu chiến của Mỹ, Pháp và Anh đang tuần tra vùng biển phía nam Biển Đỏ và phía tây Vịnh Aden. Ông cho biết kể từ khi chiến dịch bắt đầu, các tàu đã bắn hạ tổng cộng 17 máy bay không người lái và 4 tên lửa đạn đạo chống hạm.
Chỉ hai ngày trước, tàu khu trục USS Mason của Hải quân đã bắn hạ một máy bay không người lái và tên lửa đạn đạo chống hạm do lực lượng Houthi bắn, theo Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ. Mỹ cho biết cuộc tấn công thứ 22 vào tàu vận tải quốc tế của Houthi kể từ ngày 19 tháng 10 không gây thiệt hại cho bất kỳ tàu nào trong số 18 tàu trong khu vực hoặc bất kỳ thương tích nào được báo cáo.
“Tôi hy vọng trong những tuần tới, chúng tôi sẽ có thêm các quốc gia khác,” Cooper nói, lưu ý đến thông báo gần đây của Đan Mạch.
Mỹ cho biết có hơn 20 quốc gia tham gia nhưng một số quốc gia trong số đó chưa công khai thừa nhận.
Theo Ngũ Giác Đài hôm thứ Bảy, Austin đã thảo luận về các cuộc tấn công bất hợp pháp đang diễn ra của Houthi trong cuộc gọi với Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan, Kajsa Ollongren. Cả hai đều lên án các cuộc tấn công là không thể chấp nhận được và “gây mất ổn định sâu sắc” đối với trật tự quốc tế và thương mại toàn cầu, trong đó Austin nhấn mạnh rằng chúng tạo thành “một vấn đề quốc tế quan trọng đòi hỏi hành động tập thể”.
Cooper cho biết liên minh đang liên lạc trực tiếp với các tàu thương mại để cung cấp hướng dẫn về “cách điều động và các biện pháp tốt nhất để tránh bị tấn công” và hợp tác chặt chẽ với ngành vận tải biển để phối hợp an ninh.
Một lực lượng đặc nhiệm quốc tế đã được thành lập vào tháng 4 năm 2022 để cải thiện an ninh hàng hải trong khu vực. Nhưng Cooper cho biết Chiến dịch “Người bảo vệ thịnh vượng” có nhiều tàu hơn và sự hiện diện liên tục để hỗ trợ các tàu.
Cooper cho biết, kể từ khi chiến dịch bắt đầu, lực lượng Houthi đã tăng cường sử dụng hỏa tiễn đạn đạo chống hạm. Ông nói: “Chúng tôi biết rõ rằng các cuộc tấn công liều lĩnh của Houthi có thể sẽ tiếp tục”.
Người Houthis đã chiếm giữ thủ đô Sanaa của Yemen vào năm 2014, phát động một cuộc chiến khốc liệt chống lại liên minh do Saudi dẫn đầu đang tìm cách khôi phục chính phủ. Các chiến binh đã thỉnh thoảng nhắm mục tiêu vào các tàu trong khu vực, nhưng các cuộc tấn công đã gia tăng kể từ khi bắt đầu cuộc chiến Israel-Hamas.
Houthi đe dọa sẽ tấn công bất kỳ tàu nào mà họ tin là đến hoặc đến từ Israel. Điều đó rõ ràng đã leo thang lên bất kỳ tàu nào, với các tàu container và tàu chở dầu được gắn cờ các quốc gia như Na Uy và Liberia bị tấn công hoặc bị bắn hỏa tiễn.
Công ty vận tải Maersk trước đó đã thông báo rằng họ đã quyết định định tuyến lại các tuyến tàu đã bị tạm dừng nhiều ngày bên ngoài eo biển và Biển Đỏ, và thay vào đó gửi chúng đi vòng quanh châu Phi. Maersk thông báo vào ngày 25 tháng 12 rằng họ sẽ tiếp tục gửi tàu qua eo biển với lý do hoạt động này. Cooper cho biết một công ty vận tải khác cũng đã tiếp tục sử dụng tuyến đường này.
Việt Linh (Theo Reuters)