Thổ Nhĩ Kỳ đã hoàn tất việc phê chuẩn tư cách thành viên của Thụy Điển trong NATO vào thứ Năm, đưa quốc gia Bắc Âu không liên kết trước đây tiến một bước gần hơn đến việc gia nhập liên minh quân sự.
Hungary hiện vẫn là đồng minh duy nhất của NATO không phê chuẩn việc gia nhập của Thụy Điển.
Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson hoan nghênh quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ, nói trên X, trước đây gọi là Twitter: “Với điều này, một cột mốc quan trọng đã đạt được trên con đường trở thành thành viên NATO của Thụy Điển”.
Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã tán thành việc Thụy Điển gia nhập trong một cuộc bỏ phiếu được tổ chức hôm thứ Ba sau hơn một năm rưỡi trì hoãn khiến các đồng minh khác thất vọng, những người cho rằng việc Thụy Điển gia nhập sẽ củng cố NATO.
Hôm thứ Năm, sự tán thành của quốc hội về tư cách thành viên của Thụy Điển và sắc lệnh của tổng thống phê chuẩn nghị định thư gia nhập của nước này đã được công bố trên công báo chính thức của Thổ Nhĩ Kỳ, kết thúc quá trình phê chuẩn ở nước này.
Thụy Điển cùng với Phần Lan đã từ bỏ quan điểm truyền thống về quân sự không liên kết để tìm kiếm sự bảo vệ dưới chiếc ô an ninh của NATO, sau khi Nga xâm chiếm Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Phần Lan gia nhập liên minh vào tháng 4, trở thành thành viên thứ 31 của NATO, sau khi quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn đề xuất của quốc gia Bắc Âu này.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ không chấp thuận đề nghị của Thụy Điển, cáo buộc nước này quá khoan dung đối với các nhóm mà Ankara coi là mối đe dọa an ninh. Họ tìm kiếm một loạt nhượng bộ từ Stockholm, bao gồm cả các động thái chống lại phiến quân người Kurd.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng tức giận trước một loạt cuộc biểu tình của những người ủng hộ Đảng Công nhân người Kurd (PKK) bị đặt ngoài vòng pháp luật ở Thụy Điển cũng như các cuộc biểu tình đốt Kinh Qur’an làm chấn động các nước Hồi giáo.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan sau đó cũng liên kết việc phê chuẩn với mong muốn mua máy bay chiến đấu từ Mỹ của Thổ Nhĩ Kỳ. Ông cũng kêu gọi Canada và các đồng minh NATO khác dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí áp đặt lên Thổ Nhĩ Kỳ vì lo ngại về nhân quyền.
Ankara đã yêu cầu 40 máy bay chiến đấu F-16 mới cũng như các bộ dụng cụ để hiện đại hóa phi đội hiện có của mình. Các quan chức chính quyền Mỹ cho biết họ mong đợi hành động tương đối nhanh chóng đối với việc bán F-16 sau khi Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn.
Trong cuộc bỏ phiếu hôm thứ Ba, đảng cầm quyền cho biết lập trường cứng rắn hơn của Thụy Điển đối với phiến quân người Kurd là chìa khóa để giành được sự chấp thuận.
Nhà lập pháp cấp cao của đảng cầm quyền Fuat Oktay cho biết Thụy Điển đã sửa đổi luật chống khủng bố, hạn chế các hoạt động tài chính của PKK, kết án một nghi phạm khủng bố và dẫn độ một người khác, đồng thời dỡ bỏ các hạn chế bán vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Với việc Thổ Nhĩ Kỳ hoàn tất việc phê duyệt, mọi con mắt đều đổ dồn vào Hungary.
Một cuộc bỏ phiếu về các nghị định thư về việc Thụy Điển gia nhập NATO vẫn chưa xuất hiện trong chương trình nghị sự của quốc hội Hungary, và ngoại trừ một phiên họp khẩn cấp bất ngờ, vấn đề này khó có thể được đưa ra trước các nhà lập pháp cho đến ít nhất là vào cuối tháng Hai.
Thủ tướng Hungary Viktor Orbán nói rằng chính phủ của ông ủng hộ việc đưa Thụy Điển vào NATO, mặc dù ông cũng gợi ý rằng các thành viên trong đảng Fidesz cầm quyền của ông vẫn chưa bị thuyết phục vì “những lời nói dối trắng trợn” của một số chính trị gia Thụy Điển về tình trạng dân chủ của Hungary.
Việt Linh (Theo The Swedish Times)