Thổ Nhĩ Kỳ và Israel hôm thứ Ba đã công bố các rào cản thương mại với nhau khi mối quan hệ ngày càng xấu đi trong bối cảnh cuộc chiến ở Gaza.
Thổ Nhĩ Kỳ, nước chỉ trích gay gắt các hành động quân sự của Israel trên lãnh thổ, đã tuyên bố rằng họ sẽ hạn chế xuất khẩu 54 loại sản phẩm sang Israel và có hiệu lực ngay lập tức. Chúng bao gồm nhôm, thép, sản phẩm xây dựng, nhiên liệu máy bay và phân bón hóa học. Đáp lại, Israel cho biết họ đang chuẩn bị lệnh cấm các sản phẩm từ Thổ Nhĩ Kỳ.
Thông báo này được đưa ra một ngày sau khi Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan cho biết Israel đã cấm các máy bay chở hàng quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tham gia chiến dịch thả hàng viện trợ nhân đạo tới Gaza và thề sẽ đáp trả bằng một loạt biện pháp chống lại Israel cho đến khi nước này tuyên bố ngừng bắn và cho phép viện trợ chảy vào mà không bị gián đoạn.
Fidan nói: “Không có lý do gì để Israel ngăn chặn nỗ lực của chúng tôi trong việc cung cấp viện trợ bằng đường hàng không cho những người dân ở Gaza đang chết đói”.
Chính phủ của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, vốn đã hứng chịu thất bại lớn trong cuộc bầu cử địa phương vào tháng trước , đang phải đối mặt với áp lực mạnh mẽ trong nước nhằm ngừng thương mại với Israel. Các nhà phê bình cáo buộc chính phủ áp dụng tiêu chuẩn kép bằng cách đưa ra những cáo buộc mạnh mẽ chống lại Israel trong khi vẫn tiếp tục các mối quan hệ thương mại béo bở.
Erdogan, người có đảng cầm quyền có nguồn gốc từ phong trào Hồi giáo ở Thổ Nhĩ Kỳ, là người thẳng thắn chỉ trích cách đối xử của Israel với người Palestine kể từ khi nhậm chức vào năm 2003.
Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ tăng cường chỉ trích Israel sau cuộc tấn công quân sự ở Gaza, mô tả hành động của Israel là tội ác chiến tranh tiến đến “diệt chủng” và khẳng định rằng nhóm chiến binh Hamas, bị Israel, Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu coi là một tổ chức khủng bố, là một tổ chức đấu tranh giải phóng đất nước và con người.
Trong một bài đăng trên X, Ngoại trưởng Israel, Israel Katz cho biết ông Erdogan “một lần nữa hy sinh lợi ích kinh tế của người dân Thổ Nhĩ Kỳ để ủng hộ những kẻ sát nhân Hamas ở Gaza”.
Trong cùng một bài đăng, ông cho biết ông đã liên hệ với các tổ chức ở Mỹ và yêu cầu họ ngừng đầu tư vào Thổ Nhĩ Kỳ và hạn chế nhập khẩu hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ.
Kinnear cho biết: “Kết quả là thương mại song phương sẽ giảm, đặc biệt nếu Israel trả đũa bằng các hạn chế thương mại của riêng mình”. “Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ có thể đã tính toán rằng mối quan hệ thương mại bị tổn hại là xứng đáng với lợi ích tiềm năng từ sự hỗ trợ chính trị trong nước.”
Theo Viện Thống kê Thổ Nhĩ Kỳ, xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ sang Israel lên tới 5,4 tỷ USD vào năm 2023.
Thổ Nhĩ Kỳ và Israel đã bình thường hóa quan hệ bằng cách bổ nhiệm đại sứ tại các quốc gia tương ứng vào năm 2022, sau nhiều năm căng thẳng.
Việt Linh (Theo Al Jazeera)