Trung Quốc đã tăng cường bán sang Nga các máy công cụ, vi điện tử và công nghệ khác mà Moscow đang sử dụng để sản xuất hỏa tiễn, xe tăng, máy bay và các loại vũ khí khác nhằm sử dụng trong cuộc chiến chống Ukraine, theo một đánh giá của Mỹ.
Hai viên chức cấp cao của chính quyền Biden, những người đã thảo luận về những phát hiện nhạy cảm hôm thứ Sáu với điều kiện giấu tên, cho biết vào năm 2023, khoảng 90% thiết bị vi điện tử của Nga đến từ Trung Quốc, mà Nga đã sử dụng để chế tạo hỏa tiễn, xe tăng và máy bay. Gần 70% trong tổng giá trị nhập khẩu máy công cụ trị giá khoảng 900 triệu USD của Nga trong quý cuối năm 2023 là từ Trung Quốc.
Các viên chức cho biết, các thực thể Trung Quốc và Nga cũng đang hợp tác để cùng sản xuất máy bay không người lái bên trong Nga và các công ty Trung Quốc có thể sẽ cung cấp cho Nga nitrocellulose cần thiết để chế tạo vũ khí đẩy.
Bắc Kinh cũng đang hợp tác với Nga để cải thiện vệ tinh và các khả năng trên không gian khác để sử dụng ở Ukraine, một diễn biến mà các viên chức cho rằng về lâu dài có thể làm tăng mối đe dọa mà Nga đặt ra trên khắp châu Âu. Các quan chức, trích dẫn những phát hiện tình báo đã bị hạ thấp, cho biết Mỹ cũng đã xác định rằng Trung Quốc đang cung cấp cho Nga hình ảnh về cuộc chiến của nước này với Ukraine.
Các viên chức đã thảo luận về những phát hiện này khi Ngoại trưởng Antony Blinken dự kiến sẽ tới Trung Quốc trong tháng này để đàm phán. Tổng thống Joe Biden trước đó đã trực tiếp nêu quan ngại với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về việc Bắc Kinh gián tiếp hỗ trợ nỗ lực chiến tranh của Nga.
Mặc dù Trung Quốc không cung cấp hỗ trợ quân sự sát thương trực tiếp cho Nga, nhưng họ ủng hộ Nga về mặt ngoại giao khi đổ lỗi cho phương Tây đã kích động quyết định phát động chiến tranh của Tổng thống Nga Vladimir Putin và kiềm chế không gọi đây là một cuộc xâm lược để tôn trọng Điện Kremlin.
Trung Quốc cũng cho biết họ không cung cấp vũ khí hoặc hỗ trợ quân sự cho Nga, mặc dù nước này vẫn duy trì mối quan hệ kinh tế mạnh mẽ với Moscow, cùng với Ấn Độ và các nước khác, trong bối cảnh bị Washington và các đồng minh trừng phạt.
Ông Tập đã gặp Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tại Bắc Kinh hôm thứ Ba, người đã hết lời khen ngợi khả năng lãnh đạo của ông Tập.
Sự cô lập về kinh tế và ngoại giao ngày càng tăng của Nga đã khiến nước này ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc, đối thủ cũ của nước này trong vai trò lãnh đạo khối Cộng sản trong Chiến tranh Lạnh.
Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen, người vừa trở về Washington trong tuần này sau chuyến thăm Bắc Kinh, cho biết bà đã cảnh báo các quan chức Trung Quốc rằng chính quyền Biden sẵn sàng trừng phạt các ngân hàng, công ty Trung Quốc và lãnh đạo Bắc Kinh nếu họ hỗ trợ lực lượng vũ trang Nga trong cuộc xâm lược Ukraine đang diễn ra.
Tổng thống Đảng Dân chủ đã ban hành một mệnh lệnh hành pháp vào tháng 12, trao cho Yellen quyền xử phạt các tổ chức tài chính hỗ trợ tổ hợp công nghiệp quân sự của Nga.
Bà Yellen nói với các phóng viên: “Chúng tôi tiếp tục lo ngại về vai trò của bất kỳ công ty nào, bao gồm cả các công ty ở Trung Quốc, trong hoạt động mua sắm quân sự của Nga”. “Tôi nhấn mạnh rằng các công ty, bao gồm cả các công ty ở Trung Quốc, không được hỗ trợ vật chất cho cuộc chiến của Nga và họ sẽ phải đối mặt với những hậu quả đáng kể nếu làm như vậy. Và tôi nhấn mạnh rằng bất kỳ ngân hàng nào tạo điều kiện cho các giao dịch quan trọng chuyển hàng hóa quân sự hoặc hàng hóa lưỡng dụng đến cơ sở công nghiệp quốc phòng của Nga đều có nguy cơ bị Mỹ trừng phạt.”
Trong khi đó, Trung Quốc hôm thứ Năm công bố các biện pháp trừng phạt hiếm hoi đối với hai công ty quốc phòng Mỹ vì điều mà họ gọi là hỗ trợ bán vũ khí cho Đài Loan , hòn đảo dân chủ tự trị mà Bắc Kinh tuyên bố là lãnh thổ của mình và sẽ được thu hồi bằng vũ lực nếu cần thiết.
Thông báo này đóng băng tài sản của General Atomics Aeronautical Systems và General Dynamics Land Systems được nắm giữ ở Trung Quốc. Họ cũng cấm ban giám đốc của các công ty này đến Trung Quốc.
Hồ sơ cho thấy General Dynamics vận hành hàng chục hoạt động dịch vụ hàng không vùng Vịnh và máy bay phản lực ở Trung Quốc, quốc gia vẫn phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ hàng không vũ trụ nước ngoài ngay cả khi họ cố gắng xây dựng sự hiện diện của riêng mình trong lĩnh vực này.
Công ty cũng giúp sản xuất xe tăng Abrams đang được Đài Loan mua để thay thế lớp giáp lỗi thời nhằm ngăn chặn hoặc chống lại cuộc xâm lược từ Trung Quốc.
General Atomics sản xuất máy bay không người lái Predator và Reaper được quân đội Hoa Kỳ sử dụng.
Việt Linh (Theo Asia Times)