Hơn hai chục người, chủ yếu là các nhà báo, đã bị bắt giữ hôm thứ Bảy tại một cuộc biểu tình ở trung tâm Moscow, khi vợ và những người thân khác của các quân nhân Nga được huy động đi chiến đấu ở Ukraine kêu gọi họ trở về, theo các báo cáo tin tức độc lập của Nga.
Người thân tụ tập đặt hoa tại Mộ Chiến sĩ Vô danh, ngay bên ngoài bức tường Điện Kremlin. Chúng đánh dấu 500 ngày kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng 9 năm 2022 ra lệnh “huy động một phần” lên tới 300.000 quân dự bị sau những thất bại trên chiến trường trong cuộc chiến toàn diện của Moscow chống lại Ukraine.
Việc triệu tập không được phổ biến rộng rãi và khiến hàng trăm ngàn người phải trốn ra nước ngoài để tránh bị nhập ngũ.
Vợ và người thân của một số quân nhân dự bị được triệu tập vào năm 2022 đã vận động để họ giải ngũ và thay thế bằng lính hợp đồng. Cuộc biểu tình hôm thứ Bảy được tổ chức bởi một nhóm chiến dịch như vậy, The Way Home, mà vào thứ Sáu đã đăng trên Telegram kêu gọi “vợ, mẹ, chị em và con cái” của những người dự bị từ khắp nước Nga đến Moscow để “thể hiện sự đoàn kết của họ”.
“Chúng tôi muốn chồng mình sống sót trở về”, một trong những người biểu tình, người chỉ cho biết tên là Antonina vì sợ bị trả thù, nói trong một video do hãng tin độc lập SOTAvision của Nga đăng tải.
Antonina khẳng định cô không muốn chính phủ Nga bồi thường nếu chồng cô bị giết, và nói rằng thay vào đó cô sẽ “đi tu viện hoặc đi theo anh ta”.
“Tôi không muốn sống một mình! Và nếu chính quyền Nga không hiểu điều này… thì tôi không biết. Chúa hãy phán xét họ,” cô nói với một phóng viên của SOTAvision, cố cầm nước mắt.
Cuộc biểu tình hôm thứ Bảy là cuộc biểu tình thứ chín và lớn nhất trong số các cuộc tụ họp hàng tuần tương tự do The Way Home tổ chức. Một kênh tin tức nổi tiếng của Nga là Telegram ước tính có khoảng 200 người đã đến dự.
Các đồng minh của kẻ thù của Điện Kremlin đang bị bỏ tù Alexei Navalny và chính trị gia đối lập Nga Maksim Kats đã lên tiếng ủng hộ cuộc biểu tình vào thứ Sáu, trong khi văn phòng công tố Moscow vào đầu ngày thứ Bảy đã cảnh báo người Nga không tham gia vào “các sự kiện đông người trái phép”.
Theo OVD-Info, một trang web độc lập theo dõi các vụ bắt giữ chính trị ở Nga, cảnh sát đã bắt giữ 27 người trong cuộc biểu tình, hầu hết là các nhà báo. Theo Sota, hầu hết sau đó đã được thả.
Nhận thức được phản ứng dữ dội của công chúng, quân đội Nga kể từ cuối năm 2022 ngày càng tìm cách củng cố lực lượng ở Ukraine bằng cách chiêu mộ thêm tình nguyện viên. Chính quyền tuyên bố rằng có khoảng 500.000 người đã ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng vào năm ngoái.
Tuy nhiên, lời kêu gọi của các bà vợ và người thân nhằm đưa quân dự bị được huy động về nước đã bị các phương tiện truyền thông do chính phủ Nga kiểm soát cản trở, và một số chính trị gia thân Điện Kremlin đã tìm cách coi họ là những kẻ bù nhìn phương Tây. Người biểu tình hôm thứ Bảy giận dữ bác bỏ cáo buộc.
Maria Andreyeva, có chồng và anh trai đang chiến đấu ở Ukraine, nói với SOTAvision rằng cô coi giao tranh ở Ukraine là “một thảm kịch lớn xảy ra giữa hai dân tộc anh em”.
“Hầu hết mọi người Nga đều có người thân ở Ukraine, gần và xa, vì vậy… đây là tình huống khiến chúng tôi đau lòng. Sau Thế chiến thứ hai, đối với chúng tôi, dường như ông nội của chúng tôi đã chết để không bao giờ xảy ra xung đột nữa”, Andreyeva nói.
Cuộc biểu tình diễn ra chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử tổng thống Nga, dự kiến diễn ra trong ba ngày từ 15 đến 17 tháng 3, mà Putin gần như chắc chắn sẽ giành chiến thắng. Sau khi Andreyeva và những người khác đặt hoa tại tượng đài, họ tiến đến trụ sở chiến dịch tranh cử của Putin để trình bày yêu cầu của mình với ông.
Tháng trước, một ứng cử viên tổng thống khác của Nga đã gặp Andreyeva và người thân của các quân nhân khác đang vận động để họ trở về. Cựu nhà lập pháp địa phương Boris Nadezhdin, người công khai phản đối cuộc chiến ở Ukraine, đã chỉ trích quyết định của Điện Kremlin giữ họ trong hàng ngũ chừng nào cuộc chiến vẫn tiếp tục.
Nadezhdin nói: “Chúng tôi muốn chính quyền đối xử tử tế với những người đang thực hiện nghĩa vụ của mình.”
Việt Linh (Theo TheGuardian)