Căng thẳng đã gia tăng trong những năm gần đây khi Iran phải đối mặt với một nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt quốc tế đối với chương trình hạt nhân của nước này.
Vụ nổ xảy ra tại một đường ống dẫn khí đốt tự nhiên ở Iran vào sáng sớm thứ Tư, một quan chức cho rằng vụ nổ là do “hành động phá hoại và khủng bố” ở nước này khi căng thẳng vẫn ở mức cao ở Trung Đông trong bối cảnh cuộc chiến của Israel với Hamas ở Dải Gaza.
Thông tin chi tiết rất khan hiếm, mặc dù vụ nổ xảy ra tại một đường ống dẫn khí đốt tự nhiên chạy từ tỉnh Chaharmahal và Bakhtiari phía tây Iran lên phía bắc tới các thành phố trên Biển Caspian. Đường ống dài khoảng 790 dặm bắt đầu ở Asaluyeh, trung tâm mỏ khí đốt ngoài khơi South Pars của Iran.
Saeed Aghli, người quản lý trung tâm kiểm soát mạng lưới khí đốt của Iran, nói với truyền hình nhà nước Iran rằng một hành động “phá hoại và khủng bố” đã gây ra vụ nổ dọc theo một số khu vực của đường ống.
Không có nhóm nổi dậy nào được biết đến hoạt động ở tỉnh đó, quê hương của người Bakhtiari, một nhánh của dân tộc Lur ở Iran. Aghli không nêu tên bất kỳ nghi phạm nào trong vụ nổ.
Bộ trưởng Dầu mỏ Iran Javad Owji, cũng phát biểu với đài truyền hình nhà nước, đã so sánh vụ tấn công với một loạt vụ tấn công bí ẩn và không có người nhận vào đường ống dẫn khí đốt vào năm 2011 – bao gồm cả dịp kỷ niệm Cách mạng Hồi giáo năm 1979 của Iran. Tehran đã đánh dấu kỷ niệm 45 năm cuộc cách mạng vào Chủ nhật.
Owji nói: “Mục tiêu mà kẻ thù theo đuổi là cắt khí đốt ở các tỉnh lớn của đất nước và điều đó đã không xảy ra”. “Ngoại trừ một số làng gần đường dây dẫn khí, không có tỉnh nào bị cắt giảm”.
Trong quá khứ, phe ly khai Ả Rập ở tây nam Iran đã tuyên bố tấn công các đường ống dẫn dầu. Tuy nhiên, các cuộc tấn công ở những nơi khác ở Iran nhằm vào cơ sở hạ tầng như vậy là rất hiếm.
Iran đã phải đối mặt với tình trạng bất ổn ly khai ở mức độ thấp từ người Kurd ở phía tây bắc, người Baluch ở phía đông và người Ả Rập ở phía tây nam kể từ Cách mạng Hồi giáo năm 1979.
Tuy nhiên, căng thẳng đã gia tăng trong những năm gần đây khi Iran phải đối mặt với một nền kinh tế bị cản trở bởi các lệnh trừng phạt quốc tế đối với chương trình hạt nhân của nước này. Đất nước này đã phải đối mặt với nhiều năm biểu tình rầm rộ, gần đây nhất là vào năm 2022 về cái chết của Mahsa Amini sau khi cô bị bắt vì bị cáo buộc về cách cô đội khăn trùm đầu bắt buộc.
Trong khi đó, Israel đã tiến hành các cuộc tấn công ở Iran, nhưng chủ yếu nhắm vào chương trình hạt nhân của nước này. Hôm thứ Ba, người đứng đầu cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc cảnh báo rằng Iran “không hoàn toàn minh bạch” về chương trình nguyên tử của mình, đặc biệt sau khi một quan chức từng lãnh đạo chương trình của Tehran tuyên bố Cộng hòa Hồi giáo có tất cả các thiết bị cho một loại vũ khí “trong tay chúng tôi”.
Căng thẳng về chương trình hạt nhân của Iran xảy ra khi lực lượng dân quân mà nước này trang bị vũ khí trong khu vực – Hezbollah của Lebanon và phiến quân Houthi của Yemen – đã tiến hành các cuộc tấn công nhắm vào Israel trong cuộc chiến ở Gaza. Lực lượng Houthi tiếp tục tấn công hoạt động vận chuyển thương mại trong khu vực, gây ra các cuộc không kích liên tục từ Mỹ và Anh.
Việt Linh (Theo Al Jazeera)