Lê Bình
Sư Thầy Minh Tuệ
(trích đăng lại một đoạn hội thoại vấn đáp của những Phật Tử đến gặp Sư Thầy Minh Tuệ ngày 24/2/2025 tại tỉnh PhiChit, Thái Lan)
H: Trong quá trình đi diệt khổ thì chắc chắn thầy đã gặp được nhiều cảnh đẹp gặp được nhiều con người đẹp cảm xúc của thầy lúc đó như thế nào ạ
Đ. (thầy Minh Tuệ): Trên đường bộ hành con gặp nhiều cảnh đẹp nhiều người đẹp. Nhưng con luôn tư duy đừng nên tham đảm vào những vẻ đẹp này không nên mê say, không nên ái luyến với cái đẹp con giữ cho tâm mình sự bình đẳng Bình Đẳng giữa cái xấu và cái đẹp, bình đẳng giữa người làm ác và người làm thiện.
H: những lúc Thầy ngủ ngồi giấc mơ có đến với thầy không, và có giấc mơ nào thầy rất nhớ về
Nó?
Đáp: Ngủ trong tư thế ngồi vẫn có những giấc mơ, khi thức dậy con tư duy không nên nhớ những giấc mơ khi ngủ; con tư duy những giấc mơ ấy chỉ là ảo giác lung tung không nên tìm đến cũng không nên giữ lâu.
H: Thưa thầy có rất nhiều cách để hòa giải. Hòa giải với vũ trụ , hòa giải với dân tộc hòa giải với nhiều người, hòa giải với chính mình. Theo thầy sự hòa giải nào khó khăn nhất và cách vượt qua khó khan đó?
Đáp: hòa giải khó khan nhất với chúng ta là bỏ được tham sân si. Muốn hòa giải được giới vũ trụ với dân Tộc, với Mọi người với chính mình thì cần hòa giải trước với tham sân si; chung sống với tham sân si mà không tham không sân không si nữa.
Hỏi: xin hỏi thầy một câu nữa. Có thời gian được gọi là thời gian vật lý,và có thời gian được gọi là thời gian tâm lý tâm linh; những lúc thầy ngồi thiền và những lúc thầy đi trên đường với thầy thời gian là gì ạ ?
Đáp: không ai định nghĩa được thời gian. Mình chỉ cần biết đến hiện tại đang sống ngay lúc này, và tại đây. Không nói về quá khứ, không nói về tương lai, không ước vọng gì cả. Mình chỉ cần biết mình
được sinh ra ở cõi này mình không cần truy tìm nguồn gốc làm gì cho khổ mình. Chỉ cần đặt niềm tin vào Như Lai. Thời gian là gì câu trả lời thuộc về bậc Trí Tuệ Siêu việt. Chỉ có bậc Như Lai Chánh Đẳng Giác mới biết được thời gian là gì. Ngay cả khi các bậc Như Lai Chánh đẳng giác giải thích được đi nữa thì cũng chắc gì chúng ta hiểu được . Con hiện nay trên đường bộ hành duy nhất đặt
niềm tin vào Như Lai, và thực hành theo lời Phật dạy; chánh niệm kiên trì giữ giới tu hành, Hạnh ba y một bát, có khổ cực đến mấy cũng không từ bỏ con đường mình chọn. Nếu cứ kiên trì tập học một cách chắc chắn như thế thì chắc chắn chúng ta sẽ biết được thời gian là gì.
Hỏi: nhiều người đã xúc động khi nghe thầy trả lời câu hỏi “chiếc lá rơi từ đâu?” và thầy trả lời ngay lập tức, chiếc lá rơi từ vô minh. Thưa thầy, Nếu thầy có ước nguyện của riêng mình thì chiếc lá rơi từ đâu ạ?
Đáp: bất kỳ ai hỏi chiếc lá rơi từ đâu thì con cũng chỉ có một câu trả lời duy nhất, chiếc lá bắt nguồn
từ vô minh nên nó mới rơi; không có vô minh thì lá sẽ không rơi nữa. Nếu có ước nguyện riêng thì sẽ ước nguyện chiếc lá ấy sẽ không bao giờ rơi nữa. Nếu có ước nguyện riêng thì con sẽ ước nguyện chiếc lá sẽ bất tử trường tồn niết bàn không bao giờ khổ, không bao giờ sanh đi sanh lại nữa. Nếu có ước nguyện riêng thì con sẽ ước nguyện chiếc lá sẽ không gặp bất kỳ khó khăn nào nữa, vất vả nào nữa, đau khổ nào nữa. Ở đời chiếc lá nở ra rơi xuống, một con người cũng thế. Sinh ra chết đi rồi trở
lại. Con người hay súc sanh đều rất khổ đau. Nếu có ước nguyện riêng thì con sẽ ước nguyện chiếc lá đừng rơi; họ đừng rơi,, dạ
Kính thưa quý khán thính giả đó là những câu hỏi đối đáp giữa nhà văn Lưu
Trọng Văn và thầy Minh Tuệ và kính thưa quý khán thính giả anh Trần Ngọc Lãm cũng có chia xẻ tường thuật một buổi hội thoại của các phật tử và sư thầy Minh Tuệ vào một buổi chiều sư Minh Tuệ cùng các vị đầu đà bộ hành đến huyện Ta Phanhin tỉnh Phi Chip của Vương Quốc Thái
Lan, khi ngồi nghỉ dưới một cây to lớn tỏa bóng rợp
Mát. Có các phật tử thuần thành tín tâm đến từ Việt Nam và nhiều quốc gia khác đi đến nơi ngài Minh Tuệ đảnh lễ hỏi thăm chúc tụng xã giao rồi ngồi xuống một bên với tâm thành kính ngưỡng mộ toát lên từ vẻ mặt của một nam phật tử người ngoại quốc đến từ Mỹ; vị ấy hỏi sư Minh Tuệ bằng tiếng Anh, vợ là người Việt đã dịch:
Hỏi: Chưa đầy một năm trước cuộc sống của thầy rất yên tĩnh, có thể đi bộ tập trung vào việc tập học không có nhiều người vây quanh. Bây giờ có nhiều youtubers, có nhiếp ảnh gia và có nhiều phật tử như tụi con xin đặt câu hỏi, cùng bộ hành với thầy sẽ làm ảnh hưởng như thế nào đến việc tu học của thầy?
Sư Minh Tuệ đáp: Có ảnh hưởng mà cũng không ảnh hưởng đều tốt đẹp. Nếu mình vì mọi người mà thấy khổ thì mình không tới mọi người được nữa. Nhưng nếu mọi người tới mà mình mệt mình sân lên sẽ giúp mình học được tính Kham nhẫn. Hay là Nếu nhiều người đến mình lại tưởng họ yêu mến mình rồi dẫn mình đến tham tham cũng chết mà sân cũng chết. Tất cả mọi cái là tùy duyên, không có ai theo mình vẫn tu học theo đường lối Phật dạy. Có người đến thì mình vẫn tu học. Dạ, A Di Đà Phật.
Một nữ Phật tử người Việt đến từ châu Âu có hỏi với thầy Minh Tuệ: Thầy ơi làm thế nào để giải nghiệp quan gia trái chủ ạ?
Sư Thầy Minh Tuệ đáp: Mình cần bỏ Hận Thù, tu tập từ bi, buông xả không oán ghét, lấy tình thương để cảm hóa họ. Tu Bốn phẩm “từ bi hỷ xả”. Xem họ như cha mẹ mình, dù họ ghét mình như thế nào đi nữa mình cũng không oán hận họ. Nguyện cho họ được hạnh phúc tốt đẹp. Bỏ qua thù hận. Nếu mình có nguyện tu hành thì mình theo Bát chánh đạo của phật, Giới Định Tuệ. Nếu có được công đức thì hồi hướng cho họ. Ước nguyện họ thành Phật để không oán thù mình. Đức Phật đã dạy Hận Thù diệt hận thù không đời nào hết được. Từ bi diệt Hận Thù đó là đạo luật ngàn thu. A Di Đà Phật
Hỏi: Thầy ơi sao con người ta lại chết?
Đáp: Con người chết do vô minh.
Hỏi: Thầy ơi làm sao mình giảm bớt được vọng tưởng?
Đáp: Vọng tưởng là do dục tham nhiếp phục., Học theo Chánh kiến, tu Giới Định Tuệ sẽ hết vọng tưởng. Vọng tưởng là khổ đau của mình, là mình chạy chỗ này chỗ kia, tìm kiếm chỗ này chỗ kia. Tìm dục lạc không biết chán, do vô minh sai khiến ái Luyến trói buộc. A Di Đà Phật! xạ thu!
Hỏi: Làm sao để giảm bớt tâm lo sợ? Nhiều khi con không có chuyện gì cũng thấy hơi sợ điều gì đó.
Đáp: Tất cả đều do Ái Luyến. Đức Phật đã dạy ái Luyến sinh sầu, ưu ái Luyến sinh sợ hãi, ai giải thoát ái luyến không sầu ưu sợ hãi. Do tham sân si gây ra thức ăn của vô minh làm cho mình sợ mình không thấy không biết gì cả khi chết có đọa địa ngục hay không. Hay mình sống sẽ khổ như thế nào nếu mình biết rồi thì không sợ hãi; muốn hết sợ hãi thì phải tập tu thành A la hán giải thoát. Còn không thì lại như chiếc lá rơi lại trở lại lại sợ tiếp. Đời nay hết sợ, đời sau lại sợ, nên làm cho mình sợ hãi mãi. Nếu mình có đức tin vào Phật tu hành thì chắc chắn sẽ làm cho mình hết sợ hãi.
H: Nếu mình lập gia đình mà không có luyến ái thì sao đủ tình thương để hy sinh lo cho người bạn đồng hành của mình?
Đ: mình nói với bạn đời, dục tham là khổ đau Yêu ghét khổ đau. hãy giữ giới, Hãy tu hành cùng sống
với nhau sống theo lời Phật dạy. Có Chánh kiến Chánh tư duy theo Giới Định Tuệ thì cả mình và bạn đời sống với nhau, thi họ không có luyến ái. Đặt Đức tin vào Đức Thế Tôn có đức tin thì sẽ có tinh tấn, có tinh tấn sẽ có niệm lực có niệm lực sẽ có định lực, có định lực sẽ có Tuệ lực, có Tuệ lực sẽ giải thoát được, xóa được vô minh. A di đà phật! mọi việc tốt đẹp.
Môt nữ phật tử khác hỏi : Ma Vương có đến nói với phật phật phải thực hiện lời hứa với ma vương lúc trước. Phật đồng ý có nói với ngài Ananda là Phật sẽ xả Thọ hành. Vậy Thầy cho con hỏi xả Thọ hành là như thế nào ạ?
Đáp: là phật không duy trì mạng sống lâu hơn 3 tháng nữa. Ngài nhập niết bàn. Mình hứa với người ta 3 tháng là chết, mình 3 tháng phải chết không có Thọ sa đi được. Giờ con mà hứa thì cũng như như vậy.
Hỏi: Con đọc Trường Bộ Kinh nhưng không nhớ cụ thể kinh nào; thấy có một số cư sĩ khi
thân mạng chung là chết nếu về cõi trời sẽ tiếp tục tu để nhập niết bàn không cần quay lại cõi người, nhưng có được một số bài giảng hoặc một số người nói là cõi trời quá sướng nên không thể tu được chỉ cõi người mới tu được. Sư Vui lòng giải thích giúp.
Đáp: Cõi trời hay cõi người cũng giống nhau, có người tu được người không tu được. Cõi trời không phải là không tu được chứng quả Dự lưu hay quả Nhất lai bất Lai. Họ ở tại đó nhập niết bàn. Mình nghe lời Phật dạy cõi trời khó tu không phải là không tu được.
Hỏi: Cơ duyên nào mà đưa thầy đến cái con đường tu hành và tìm đến cái con đường để học theo lời Phật dạy?
Đáp: Cơ duyên thì nó Cái này nói ra thì nhiều. Dạ nhiều cái cơ duyên ở đời nhưng mà thực tế thì thấy ở quan sát được, thấy cũng suy nghĩ là ai cũng trả lời, ai cũng thể sinh ra rồi giống như là đi học rồi xin công việc làm rồi thành lập gia đình này cũng giống như bao người khác, lỡ nó có con đường nào khác hay không nữa, hay là cái gì nữa hay là bắt buộc ai cũng như thế. Vâng thì khi có suy nghỉ miết như thế rồi thì hữu duyên đọc được kinh sách. Vâng thì đặt niềm tin này, tin tưởng đi nghiên cứu nhiều kinh trách thì mình mới hiểu biết được tin tưởng của Phật này, đi tu hành.
Hỏi: Thầy có khi nào mà thấy mình muốn buông bỏ cái con đường tu hành mà thầy đã chọn rồi hay không ạ
Đáp: con không có khi nào mà buông bỏ cả, giữ miết cho tới chết.
H: Thầy cho con biết là đã có bao nhiêu biến cố ở trên con đường tu tập của thầy? thầy có suy nghĩ gì về những cái biến cố mà nó xảy đến với thầy không ạ?
Đ: Những cái biến cố đấy cũng đều là tốt đẹp tại vì những cái đấy là để cho mình gọi là hiểu biết cái
tâm mình. Dạ để mình biết cho có tham có sân có si mê không để mình tặp để mình giải bỏ. có những cái biến cố đó để mình khắc phục mình vượt qua để mình học tập, đó là những cái chứơng ngại cho mình cần mình phải học tập, nên là mình phải cảm ơn những cái biến cố đấy tạo điều kiện giúp đỡ thuận lợi cho mình học tập.
H: Vâng ạ! Con cảm ơn; hiện tại thì ở trên mạng xã hội thì có rất nhiều những cái thông tin nó khá là nhiễu loạn về thầy, thầy có lời khuyên nào cho Phật tử trước những cái thông tin mà nó rất khó để có thể xác định được đúng hay sai, và thầy có cái lời khuyên nào để chia xẻ với phật tử là mình đón nhận những cái thông tin đó nó như thế nào?
Đ: Giờ cái chuyện đúng sai thì mình không Nói được. Phật tử thì họ cũng theo, mọi người thì đều có duyên nghiệp của họ. Họ làm cái điều thiện thì họ hưởng, họ nói cái điều ác thì mang nghiệp, giờ mình đâu có khuyên họ nó như này đúng, như thế này sai được. Họ bây giờ kinh sách có tin theo Phật, có người học thì họ học, là người họ muốn có người gì của họ lảnh cho nên là họ, là sao họ thấy họ khen mình, họ chê mình, họ chửi mình, họ nói sai, họ nói đúng, thì mình đừng có khuyền đừng có khuyền bảo. Đừng có bận tâm, đừng có kêu Họ ủng hộ mình hay là không ủng hộ mình gì hết; mình nói chung là thì mình không buồn khổ về về cái sự đó. Vâng ạ, Dạ nói như là họ khen cũng tốt đẹp mà không khen cũng tốt đẹp, mà họ im lặng cũng tốt đẹp; như mà mình kiểu gì mình chỉ có biết mình. Mình tập học với mình thôi còn những cái chuyện người khác thì mình chưa đủ lực chưa đủ cái gì để nói. Còn những người hữu duyên với mình thì mình cũng chia xẻ, còn chưa hữu duyên
thôi dạ!
H: Dạ con xin phép được hỏi thêm ạ. À, thầy bộ hành tới Ấn Độ vậy Thì cái đích đến cuối cùng của thầy trong cái chuyến bộ hành hiện tại nó là gì ạ?
Đ: Dạ cái đến cuối cùng thì con trên con đường để bòn mót công đức bổ túc cái Hạnh nguyện của mình để đủ để đưa đến cái mục đích vô thượng chính đẳng giác một đời nào sau đó chớ không vì cái khác.
H: Dạ vậy việc đến được Ấn Độ hay không đến được ấn độ thì điều đó nó có quan trọng không thầy?
Đ: không có quan trọng gì như Ấn Độ là chẳng qua là cái cung đường mình mở ra để tới như thế này khó khăn để mình học tập; bây giờ đi Ấn Độ, và quan trọng thì mình bay cái mình tới cần gì phải đi đi như thế này là những cái bước đường đi những cái bài học chẳng hạn như giờ mình học từ lớp 1 tới lớp 12 thì mọi người thấy là lớp 1 có quan trọng không? Vâng, lớp 5 có quan trọng không, nó có quan trọng trong cái chân bước từng bước mới lên cầu thang. Đây là mình đang đi bước những bước cầu thang gọi là mình rèn luyện, mình học tập mình kham nhẫn chưa tới được thì nói lần này mình chưa tới được thì lần sau còn nhiều lần mà lo gì, nếu mà mình kêu mà mình chạy không được rồi bắt đầu mình khổ là cầu bất tắc khổ, là rơi vào khổ cho mình nên là được hay không thì mình cũng bình thường, Dạ! vâng ạ, không có mong muốn không có lo, được thì cũng tốt đẹp mà không được thì cũng tốt đẹp, Dạ! bình thản.
H: Vâng ạ! Dạ vậy Thầy cho con xin phép được hỏi thêm ạ. Đó là nếu như phía trước còn nhiều khó
khăn và nếu như có những cái cản trở khiến thầy không thể tu tập thì thầy có khi nào nghĩ đến rằng mình sẽ buông bỏ cái con đường tu tập của mình không ạ?
Đ: Không có khi nào buông bỏ cả nhưng mà mình vẫn nói là chướng ngại này đời này công hạnh mình chưa đủ hẹn khi khác; nhưng mà mình vẫn cố gắng mình giữ nhìn giới hạnh của mình, mình tu hành đến một cái khi nào đó công hạnh mình đủ thì mình lại đi qua, không phải gì đâu có phải nhất thiết là mình phải đời này là được, hay là cái gì đâu , mình không lo lắng vì cái điều gì khi mà nhân duyên đủ lớn hay là đủ công hạnh của mình đến mức độ thì như mặt trời lên rồi thì nói chung là mây còn che thì còn không che được, nó là nó còn sáng, dạ!
H: vâng ạ. Con cảm ơn thầy, con muốn hỏi một câu nữa như con để con xin phép anh Thành An cho em nhờ xí anh, đã phải hỏi trước.
Đ: Dạ, nguyện đời này tu hành phải thực cầu nguyện đến vô thượng chính đẳng giác chưa được sao mọi người đi theo bên cạnh Thầy đến khi nào thành thì thôi chứ không biết khi nào, Dạ.
H: A di đà Phật Dạ con cảm ơn thầy. Dạ tại vì có một câu nữa con xin phép được hỏi là tại vì gần đây là ở trên mạng á, và Các anh em youtubers thì có chia xẻ lại hình ảnh của thầy thì thấy ở trên cổ thầy có một cái vết đỏ mà có nhiều người là đã cố tình dẫn dắt câu chuyện nói rằng là cái vết cổ vết đỏ cổ này này do anh Thái Tâm với là anh Đạo à à.. đã làm tổn thương thầy, thì cái điều đó là nó của anh và nói rằng là anh Tâm với anh Đạo của công ty Thiên Đinh Tuệ chở đến rồi ép khôngết toàn khôngết hết đ
Đ: cái chuyện trầy xước ở trên mọi người thì chẳng hạn như là mình mắc gốc cây hay là áo y áo
hay là mình sơ ý hay là rách là tự mình thôi không có ai nói gì. Bình thường họ đâu ai đâu hại làm hại, đây họ nói bậy nói bạ thì việc của họ. Dạ! Dạ! tại vì có rất nhiều người như vậy và nó để lại cái tiếng xấu cho anh Tâm và anh Đạo á. Như vậy thì cũng thấy rất là thiệt cho hai anh đó thì những cái vớ vẩn tại và giờ đi dẫm cái gai cái hay cái đinh rách tay cái hay làm cái gì giống như cắt cái cái kim chỉ cái rách ấy cũng đổ cho họ đâu được, nên là cái lung tung ấy mình đừng nghe, nói chung là mình những cái đó là cái vô thường, cái đó do duyên xúc chạm nó khó thôi.
H: Vâng ạ, khi mà con trên đường đi tới đây á Tại vì con cũng xin phép được chia sẻ thật thì con cũng là một người mà chia sẻ thông tin của thầy ở trên YouTube á và ở trên tiktok thành ra là có một anh trai là anh Sáng. Dạ, thì anh có thông qua con là muốn gửi lời hỏi thăm và chúc sức khỏe tới thầy Vâng con xin phép cũng được chuyển lời để anh gửi lời sức khỏe hỏi thăm thầy.
Đ: Dạ họ thì cũng giống như cha mẹ con cũng giống như anh vậy thôi. Cũng bình thường, ước nguyện cho họ được hạnh phúc Dạ Vui Vẻ dạ A Di đà Phật.
H: Vâng! Dạ, vì con đã hứa thì con chuyển và qua đây thì cũng có rất nhiều phật tử
cũng muốn truyền tải vì họ cũng rất muốn đến đây nhưng vì điều kiện về khoảng cách địa lý cũng giống như công việc thì không phải ai cũng đến được. Đầu tiên là trong bản thân con là con muốn đảnh lễ Tầy một lần và cũng là các phật tử là muốn con thay phật tử để đảnh lễ Thầy. Con Biết là thầy chưa muốn nhận những cái đảnh lễ đó, nhưng đây là cái tâm của Phật tử và là cái tâm của con cho nên con xin phép được thực hiện cái lời hứa của mình với anh chị em ở trên kênh, và thực hiện cái hạnh nguyện của bản than mình, mong thầy hoan hỉ ạ.
Đ: Cái đảnh lễ đấy thì tự tấm lòng của mọi người thôi nhưng mà hãy định lễ Phật Pháp Tăng như con đang học Phật cũng chưa có cái gì đảnh lễ cả, đến khi nào mà con thành vô thượng chánh đẳng giác thì hãy đảnh lễ. Giờ thì mọi người cứ hãy bình đẳng tôn trọng lẫn nhau làm theo lời Phật dạy là đánh lễ rồi; nên là những cái đấy là cái gọi là cái lễ nghi không cần thiết ở trong, chẳng hạn như nhiều khi mà mình đảnh lễ nhưng mà mình lấy sát sanh, mình lấy trộm cắp, mình lấy làm ác, Dạ thì cái đảnh lễ đấy nó không giá trị gì cả, nhưng mà mình không đảnh lễ gì cả nhưng mà mình làm thiện mình không có sát sanh, mình không có trộm cắp, mình không có tà dâm, mình không có nói láo, mình không có uống rượu bia, mình giữ giới; như thế là mình đảnh lễ đúng không?Toàn cái đánh lễ này cái hình thức bên ngoài.
H: Con cảm ơn lời dạy của thầy nhưng đây là cái tâm nguyện và đó là cái lời hứa của con thì
con xin phép ạ.
Đ: dạ dạ A Di Đà Phật! mọi người đều được hạnh phúc.
(Lê Bình ghi)
